به گزارش وطن شهر و به نقل از شهر، مشارکت مجموعه مدیریت شهری در امور فرهنگی شهر، یکی از دغدغههای همیشگی شهروندان بوده است. در برهههایی، شهرداری با طرح ادعاهایی واهی نظیر «پارچه مشکی نداشتیم»، از مشارکت در اقدامات فرهنگی سر باز میزد. تسهیلگری فعالیتهای مردمی، یکی از اقدامات کلیدی است که شهرداری میتواند و باید در رابطه با اقدامات فرهنگی در سطح شهر انجام دهد. خدمات فرهنگی شهرداری تهران در سه سال گذشته، از این حیث متمایز است.
هر چند بهانه «پارچه مشکی نداشتیم!» در سالهای نه چندان دور در تهران بهانهای برای ایجاد نشدن حال و هوای عزاداری در شهر بود، اما امسال میتوانستیم فضای فرهنگی این روزهای پایتخت را حال و هوای سوگ و نمادی از یک کشور ایرانی- اسلامی شیعی بدانیم.
شهرداری چگونه به محور همکاری گروههای مختلف فرهنگی تبدیل شد؟
برنامهریزی ویژه برای مناسبتهای مذهبی از مهمترین اولویتهای شورای ششم بود. در واقع همکاری با دیگر دستگاههای فرهنگی و گروههای مردمی برای بزرگداشت مناسبتهای مذهبی، با روی کار آمدن علیرضا زاکانی در شهرداری تهران قوت گرفت. شهر شاهد برپایی رویدادهای مذهبی بزرگی با مشارکت قابل توجه شهروندان در سه سال گذشته بودهاست. از راهپیمایی ۱۰ کیلومتری غدیر گرفته تا جشن امام رضاییها.
همین همکاری مشفقانه مورد توجه دیگر مسؤلان ارشد فرهنگی کشور قرار گرفته است. حجتالاسلام قمی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی در اینباره میگوید: «همکاری، حمایت و مشارکت مشفقانه و مجاهدانهشهرداری تهران با مجموعههای مردمی پایتخت – چه در ایام شادی مردم در میهمانی ۱۰ کیلومتری و جشن امام رضاییها، چه در محرم و چه در بهبود وضع فرهنگ عمومی و کاستن از آسیبهای اجتماعی- شاهد اهتمام و اراده محکمی برای پاسداشت فرهنگ ایرانی و مکتبی شهر است.»
وی ادامه میدهد: «به عنوان کمترین خادم نهضت تبلیغ اسلام ناب بر خود واجب میدانم تا از زحمات شخص دکتر زاکانی و مجموعه شهرداری تهران در تعظیم شعائر الهی و فرهنگ متعالی مردم عزیز تهران تقدیر و سپاسگزاری نمایم.»
تلاش مدیریت شهری برای برگزاری مردمی مناسبتهای مذهبی
حالا شهرداری تهران به یکی از بازیگران کلیدی صحنه فرهنگی پایتخت بدل شدهاست؛ بازیگری که توانست با همراه کردن دیگر دستگاهها، از صداوسیما گرفته تا سازمان تبلیغات اسلامی، تا بسیج و گروههای خودجوش مردمی، پشتیبان برگزاری مراسمهای باشکوه مذهبی باشد. اجتماع بزرگ امام رضاییها در خرداد ۱۴۰۱ احتمالاً نخستین دستاورد این همافزایی گروههای فرهنگی است؛ اجتماعی که با مشارکت هزاران تهرانی در دانشگاه تهران برگزار شد.
آن روزها افکار عمومی از اهانتهای صورتگرفته در دنیای غرب و سوزاندن قرآن حسابی جریحهدار شدهبود. نخستین اجتماع بزرگ امام رضاییها در پایتخت نیز عملاً به صحنه اعتراض شهروندان به اقدامات نفرتپراکنانه غرب تبدیل شد. همان روزها (۵ خرداد ۱۴۰۱) اجتماع بزرگ «سلام فرمانده» نیز در ورزشگاه آزادی برگزار شد. شهرداری تهران برای خدمترسانی به شهروندان حاضر در این مراسم نیز تمامقد پای کار آمد.
از محرمشهر تا سرزمین تمدنها؛ ویژهبرنامههای عاشورایی پایتخت در ایام عزا
آن روزهایی که برای بزرگداشت عزای آلالله (ع) در پایتخت، پارچه سیاه کم بود، گذشت. حالا برنامههای مختلف فرهنگی، حال و هوای شهر را در ماههای محرم و صفر حسابی عوض کردهاست. همین امسال، شش برنامه شاخص در این ایام اجرا شد. رویداد آیینی «محرمشهر» که برای دومین سال متوالی در کنار برج آزادی هر شب میزبان هیئتهای بزرگ عزاداری بود. همچنین سازه نمادین سفینهالنجات در این میدان، به محل عرضه محصولات فرهنگی و ملزومات سفر اربعین تبدیل شد.
«تکیه ملت» دیگر برنامهای است که هر شب در کنار استادیوم شهید شیرودی میزبان گروههای مختلف در حوزه هنرهای آیینی بود؛ رویدادی که اجراهای آیینی ارکستر سمفونیک صداوسیما و چهرههای مطرحی مثل سالار عقیلی یا محمد معتمدی را نیز میزبانی میکرد.
دومین فصل از برنامه «از سرگذشت» نیز که با مشارکت شهرداری تهران ساخته شدهبود، هر شب از دریچههای رسانه ملی میهمان شهروندان بود. برنامهای که از یکی از پرمخاطبترین شبکههای تلویزیون «شبکه نسیم» پخش میشد و خردهروایتهای عاشورایی شخصیتهای مختلف را بازخوانی میکرد.
«سرزمین تمدنها» تمپارک موضوعی است که شهرداری تهران برای معرفی فرهنگ عاشورا و آشنایی با کشورهای محور مقاومت در برج میلاد راهاندازی کرده بود. این رویداد هنری هم هر شب میزبان خیل وسیعی از شهروندان در ایام عزاداری عاشورا و تاسوعای حسینی بود. بازدید از سازه مسجدالاقصی در این تمپارک آخرین برنامه شهید قهرمان اسماعیل هنیه در دوران اقامتش در تهران بود.
سومین آیین بدرقه نمادین زائران اربعین هم امسال باشکوهتر از همه سالهای گذشته در میدان آزادی برگزار شد؛ مراسمی که با مشارکت چند صدهزار نفر از عزاداران سید و سالار شهیدان ۲۶ مردادماه امسال همراه شد. در این برنامه مادحین و سخنرانهای سرشناس هیئتهای مختلف تهران حضور داشتند.
مدیریت شهری برای پشتیبانی از شهروندان در ایام اربعین چه کرد؟
نقشآفرینی شهرداری تهران در مراسم اربعین حسینی در سالهای گذشته تنها منحصر به اعزام پاکبانهای داوطلب برای تنظیف و نگهداشت خیابانها نبود. برای هرکدام از مرزهای زمینی با کشور عراق، شهرداری دو منطقه بهعنوان معین انتخاب و اعزام شدند. همچنین پشتیبانی لجستیک از ستاد اربعین هر کدام از شهرهای زیارتی، به یکی از بخشهای شهرداری تهران محول شد. مدیریت شهری در سقف بودجه مصوب برای پشتیبانی از رویداد اربعین تمامقد پای کار آمد.
مثلاً پشتیبانی از شهر سامرا بهعهده مرکز ارتباطات و امور بینالملل شهرداری تهران بود. موکب بزرگ «سلام یا مهدی عج» در این شهر راهاندازی و میزبان خیلی معظم دلدادگان اباعبدالله (ع) بود. همچنین اقدامات عمرانی گستردهای از قبیل ساخت پارکینگ، تجهیز سرویسهای بهداشتی، نصب برج نور و بهسازی راهها در سامرا صورت گرفت.
سنگ تمام شهرداری تهران برای میزبانی از راهپیمایی جاماندگان
«شهرداری تهران برای برگزاری آیین راهپیمایی جاماندگان اربعین، سنگتمام گذاشت.» این توصیف سردار ولیزاده، فرمانده سپاه تهران بزرگ از نقشآفرینی مجموعه مدیریت شهری است. وی معتقد است با همراهی تمامقد مجموعه شهرداری امسال هم مراسم راهپیمایی جاماندگان باشکوهتر و با کمترین مشکلات انجام پذیرفت.
ولیزاده با بیان اینکه ما هر ساله درگیر مسئله جابهجایی مسافران بودیم، اما امسال شاهد بازگشت جاماندگان با وسایل حمل و نقل عمومی بودیم، خاطرنشان کرد: «شهرداری منطقه ۲۰ تمامی مقدمات را برای بدرقه و بازگشت جاماندگان فراهم کردهاست. قطار شهری و اتوبوسها و ونهای لازم در این راستا پیشبینی شدهاند.»
سردار محمدیان، فرمانده انتظامی تهران بزرگ هم نقش شهرداری تهران را در مدیریت ترافیک مسیر قابلتوجه دانسته و میگوید: «در مدت اخیر تلاشهایی برای نصب دوربینهای جدید با همکاری شهرداری انجام شد و تعداد بالایی دوربین نیز در روزهای منتهی به راهپیمایی جاماندگان نصب شد.»
حالا میتوان مدعی شد که دوران کمبود پارچه سیاه گذشت! تهران در محرم و صفر امسال، میزبان رویدادهای باشکوه مختلفی برای بزرگداشت عزای آلالله (ع) بود. نمیتوان نقش پشتیبانیهای مدیریت شهری را از گروههای مردمی در برپایی هر چه باشکوهتر این مناسبتها نادیده گرفت.