سرکار خانم دکتر صادق مالواجرد
وزیر محترم راه و شهرسازی
با درود و احترام
ضمن شادباش به مناسبت انتخاب سرکارعالی به عنوان نخستین وزیر زن راه و شهرسازی کشور که از جمله کارشناسان و مدیران شایسته، متخصص، دغدغهمند و قانونمدار آن وزارتخانه هستید و آرزوی موفقیت و بهروزی در دوران مسئولیت شما، ما جمعی از تشکلهای مردمنهاد فعال در حوزهی میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی کشور، به عنوان کنشگران اجتماعی بر آمده از میان مردم و بر اساس دغدغهمندی و بر مبنای کارویژههای مرتبط با حوزههای عملکردیمان، مواردی را خدمتتان تقدیم میداریم:
۱- در چند دههی گذشته به بهانهی توسعه در شهرهای دارای سابقهی تاریخی، بافتهای تاریخی ارزشمند ایران عزیز و حریمهای آنها مورد دستاندازیهای مکرر و تخریبهای غیرقابل جبران قرار گرفته و سایهی این جریان مخرب همچنان بر سر بسیاری از این شهرها سنگینی میکند. تخریبهایی که در بسیاری از مواقع با مجوز و یا همراهی وزارت راه و شهرسازی انجام شدهاند. از شما به عنوان فردی که به قانونمداری و اعتقاد به حفاظت از بافتها و شهرهای تاریخی شهرت دارید و عملکردتان در گذشته نیز شاهد بر این موضوع است، انتظار داریم که یک بار برای همیشه با ایجاد ساز و کارهای قانونی لازم و همچنین آموزش شهروندان و متولیان مدیریت شهری و با حداکثر سختگیری، به بساط دستاندازی و تخریب این گنجینهها و گوهرهای بیبدیل تمدن، هنر، فرهنگ و هویت ایرانی اسلامی و مخدوش کردن حریمهای آنها در زمان تصدیتان پایان دهید و میراثی ارزنده در این خصوص از خود به یادگار بگذارید.
۲- سهلانگاری، سودجویی و سوء مدیریت دستگاههای مختلف در گذشته، بخش گستردهای از ذخایر طبیعی و محیط زیست درون و پیرامون شهرهای کشور از جمله باغها و پارکهای تاریخی، جنگلها و کوهها که بخشی از هویت شهری و طبیعی آنها به حساب میآیند را از طریق تغییر کاربریها، صدور مجوز برای طرحهای توسعهای و چشم بستن بر تخلفات مختلف، دستخوش تخریب و نابودی قرار داده است. لذا خواهش فوری ما، تدبیر راهکاری پایدار برای پایان بخشیدن همیشگی به این جریان مخرب و زیادهخواه در کشور است.
۳- بسیاری از روستاهای تاریخی کشور که هر یک، سندی از دانش مهندسی و هنر بومی مردمان ایرانزمین به شمار میروند، به بهانههای مختلف از جمله طرحهای هادی، استحکامبخشی، توسعه، بازآفرینی و مانند آن، دستخوش مداخلات و اقداماتی قرار گرفتهاند که آنها را از هویت تهی کرده، مناظر تاریخی و طبیعی روستاها را دچار خدشههای چبرانناپذیر کرده و یا به بافت و معماری ارگانیک آنها لطمههای جدی وارد نموده است. از آن جا که این روستاها، میراثفرهنگی مشترک تمامی مردمان مرتبط با تمدن چند هزار سالهی ایران است، از شما درخواست داریم که با بازنگری در رویکردها و روشهای فعلی بازآفرینی، استحکامبخشی و توسعه و وضع قوانین و دستور عملهای لازم برای استفاده و اعمال الگوها و دانشهای بومی و محلی با رعایت الزامات حفاظتی مرتبط با میراثفرهنگی، روند پیموده شده تا کنون را اصلاح نمایید تا نسلهای آیندهی کشور از بهرهمندی از این میراث گرانسنگ مشترک محروم نگردند.
۴- توسعهی پایدار گردشگری در کشور، با بخشی از وظایف و عملکرد وزارت راه و شهرسازی گره خورده است. توسعه و تقویت زیرساختهای حمل و نقلی کشور، نه تنها یکی از ابزارهای سفر بلکه با ایجاد دسترسپذیری مناسب، ضامن تحقق توسعهی پایدار، تقویت کننده اقتصاد محلی و در بسیاری از موارد، یاریگر حفاظت از محیط زیست شکنندهی ایران عزیز است. از این رو به منظور مدیریت و توسعهی متوازن سفرهای گردشگری و کاهش تلفات انسانی و اتلاف منابع کشور، از شما میخواهیم که توسعهی شبکهی ریلی، افزایش و توسعه و نوسازی ناوگان حمل و نقل اتوبوسی و دریایی کشور را در دستور کار خود قرار دهید.
۵- نمادها و آرایههای هنری، فرهنگی و صنایعدستی ایران، شناسنامهی تمدنی ایرانیان است. شبکهی گسترده و فراگیر حمل و نقلی کشور و همچنین حوزهی عملکردی گستردهی وزارت راه و شهرسازی در سطح شهرها و روستاها، دارای این ظرفیت کمنظیر است که با الزام استفاده از این نمادهای هنری در بخشهای مختلف دارای قابلیت لازم، به حفظ و معرفی فرهنگ و تمدن ایران اسلامی از طریق آن وزارتخانه، کمکی ارزنده و ارزشمند صورت پذیرد.
۶- تشکلهای مردمنهاد به عنوان چشمان بیدار جامعه که دلسوزان و متخصصان غیردولتی بسیاری را در خود جای دادهاند، میتوانند به عنوان یاران امین و صادق شما، همراه و یاریگرتان در حفاظت هر چه بیشتر از یادگاران و میراث تکرار نشدنی گذشتگان این سرزمین برای انتقال به آیندگان باشند. پیشنهاد ما کمک گرفتن از این ظرفیت ارزشمند اجتماعی در شهرها و جوامع محلی برای نظارت بر حسن انجام ماموریتها و وظایف وزارتخانه، آموزش و فرهنگسازی در میان مردم در موضوع حفاظت از بافتهای تاریخی و حریم آنها و افزایش مشارکت اجتماعی در کنار شما و در انجام ماموریتها و وظایف وزارت راه و شهرسازی از جمله ارتقا و تقویت نقش و حضور دایمی و نهادینه شده و مشورتی در شورای عالی شهرسازی و معماری و کمیسیونهای ماده ۵ استانی (مصوبه آن شورا در خصوص دعوت از هنرمندان و اساتید دانشگاه در جلسات – ۱۰/۰۱/۱۴۰۰)، ستادهای ملی و محلی بازآفرینی و دیگر بخشهای مرتبط است.
تشکلهای مردمنهاد (به ترتیب نام)
- انجمن آبیارانگستر- استان سمنان
- انجمن آیین کیش تالش- استان گیلان
- انجمن اسلامی مدیران گردشگری- استان چهارمحال و بختیاری
- انجمن اندیشه بوم و هنر- استان تهران
- انجمن بارگاه مهر- استان اصفهان
- انجمن بچههای شهر باربد- استان فارس
- انجمن پارسیگان مهربوم- استان تهران
- انجمن پرتو گردشگری- استان تهران
- انجمن تاریخ و میراث ایرانیان
- انجمن ترویج فرهنگ مسئولیت اجتماعی
- انجمن توسعه حیات شهر (انجمن تخصصی باغستان سنتی قزوین)- استان قزوین
- انجمن توسعه گردشگری چهارباغ- استان خراسان رضوی
- انجمن توسعه فرهنگ گردش- استان تهران
- انجمن جوانان سپید پارس- استان مازندران و فارس
- انجمن چارسوق کویر اردکان- استان یزد
- انجمن حامیان میراثفرهنگی شهرستان کازرون– استان فارس
- انجمن خیرین میراثفرهنگی قم- استان قم
- انجمن دوستداران آثار تاریخی و مفاخر شهر نوشآباد- استان اصفهان
- انجمن دوستداران تیمره شهرستان گلپایگان- استان اصفهان
- انجمن دوستداران حافظ
- انجمن دوستداران زیستبوم کهن زاگرس- استان خوزستان
- انجمن دوستداران قانونمدار میراثفرهنگی
- انجمن دوستداران میراث شاهرود قدیم- استان سمنان
- انجمن دوستداران میراثفرهنگی تبریز- استان آذربایجان شرقی
- انجمن دوستداران میراثفرهنگی تهران و البرز- استان تهران و البرز
- انجمن دوستداران میراثفرهنگی داراب- استان فارس
- انجمن دوستداران میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی شهرستان تیران و کرون- استان اصفهان
- انجمن دوستداران میراثفرهنگی مرودشت- استان فارس
- انجمن دوستداران میراثفرهنگی و طبیعی سمنان- استان سمنان
- انجمن دوستداران میراثفرهنگی هوتو- استان مازندران
- انجمن دوستداران و پژوهشگران دزفول (دزپارس)- استان خوزستان
- انجمن دوستداران یادمانهای ماندگار- استان قزوین
- انجمن راهنمایان بینالمللی کردستان (پاپوروان سنه)- استان کردستان
- انجمن صلح آب شاهرود- استان سمنان
- انجمن عمارات محروسه ایران- استان تهران
- انجمن فرزندان پارسه- استان فارس
- انجمن فرهنگ قزوین (افق)- استان قزوین
- انجمن فرهنگ، هنر و معماری- استان سمنان
- انجمن فرهنگی افراز- استان تهران
- انجمن فرهنگی بیستون- استان کرمانشاه
- انجمن فرهنگی، تاریخی عالیقاپو- استان قزوین
- انجمن فرهنگی، گردشگری زیگورات شوش- استان خوزستان
- انجمن فرهنگی و گردشگری ایراندخت آریا- استان تهران
- انجمن متخصصین حفاظت و مرمت ابنیه و بافتهای تاریخی- استان آذربایجان شرقی
- انجمن مردمنهاد دیدبانان میراث سنگسر- استان سمنان
- انجمن مجموعهداران ایران
- انجمن معرفی و حفظ آثار و بناهای تاریخی شهرستان گراش- استان فارس
- انجمن معماران و شهرسازان تاکشار- استان قزوین
- انجمن مفاخر معماری ایران
- انجمن میراثداران ایل ماندگار ممسنی- استان فارس
- انجمن مینانگاران نقش جهان- استان اصفهان
- انجمن همازور- استان یزد
- پویش ملی نجات بناها و بافتهای تاریخی ایران
- جامعه شهرسازان اردبیل- استان اردبیل
- خانه تسنیم دامغان- استان سمنان
- خانه گردشگری پایدار لرستان- استان لرستان
- خانه عصر باستان- استان فارس
- خانه فرهنگ بومگردان پارس- استان فارس
- خانه فرهنگ جاودان
- دفتر مطالعات تطبیقی و پژوهشهای میان رشتهای
- دیدهبان میراث سیماشکی- استان لرستان
- دیدهبان میراثفرهنگی ایران
- دیدهبان میراث و تاریخ کارمانیا- استان کرمان
- رفتگران طبیعت- استان گلستان
- کانون تکرا (کانون توسعه کارآفرینی روستایی اندیشه پویا)
- کانون سبز تمیشه کردکوی- استان گلستان
- کانون سرزمین مادری
- کانون فرهنگ و اندیشه ایرانیان
- کانون فرهنگی جوان فرید کفشگیری- استان گلستان
- کمیته پیگیری حفاظت از خانههای تاریخی- استان تهران
- گروه مردمی دیدهبان استهبان- استان فارس
- مجموعه تاریخی تکیه برنجی- استان سمنان
- مجموعه تاریخی حمام نو- استان سمنان
- مرکز اسناد مردمی و هویت فرهنگی شاهرود- استان سمنان
- موزه آب شاهرود- استان سمنان
- موزه هنر معاصر شاهرود- استان سمنان
- موسسه بینالمللی فرهنگسازان کودکان پارس
- موسسه تمدن کویر- استان کرمان
- موسسه سیراف پارس موزه- استان بوشهر
- موسسه گردشگران و طبیعتبانان الیپی- استان کرمانشاه
- موسسه مطالعات تاریخ شفاهی معماری و شهرسازی اندیشه معاصر
- موسسه مطالعات جهانباغ ایرانیان
- موسسه مطالعات منظر پایدار
- موسسه مهرازان تمدن آتیه پارس- استان قم
- موسسه مهرآیین استان سبز- استان گیلان
- موسسه نقش جاوید- استان تهران
- یاوران یادگارهای فرهنگی میبد- استان یزد