به گزارش وطن شهر و به نقل از شهر، نشست خبری سازمان نوسازی شهر تهران روز -چهارشنبه ۲ مهرماه ۱۴۰۴- با حضور علی‌اصغر کمالی‌زاده رئیس سازمان نوسازی شهرداری تهران برگزار شد.
علی‌اصغر کمالی‌زاده، سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران در این نشست با اشاره به سابقه شش دهه فعالیت سازمان نوسازی افزود: مأموریت اصلی این سازمان تسهیلگری در حوزه نوسازی بافت‌های فرسوده شهر تهران است. بر اساس احکام برنامه سوم توسعه شهرداری، هر سال باید سه درصد از بافت‌های فرسوده شهر نوسازی شود که خوشبختانه در چهار سال نخست این برنامه تحقق یافته و امسال نیز به‌عنوان پنجمین سال باید ۴ درصد نوسازی داشته باشیم که در حال پیگیری آن هستیم.
وی با اشاره به اینکه موضوعات دیگری که در بافت‌های فرسوده می‌توانیم پیگیری کنیم بحث بازآفرینی شهری است، بیان داشت: از جمله اجرای پروژه محرک توسعه پارکینگ‌های مناطق مانند پارکینگ طبقاتی مینابی در محله اتابک که سال گذشته به بهره‌برداری رسید و همچنین پروژه پارکینگ باغ وزیری در منطقه یک که به‌زودی عملیات اجرایی آن آغاز خواهد شد و ۴۰۰ واحد پارکینگ در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران با اشاره به همکاری با شرکت بازآفرینی شهری تصریح کرد: در زمینه جابه‌جایی شبکه برق، تفاهم‌نامه‌های خوبی در قالب اینکه هم اعتبار و هم نقدینگی فعال کنیم با مناطق منعقد شده است. منابع اعتباری لازم به‌ویژه در مناطق جنوبی شهر به‌زودی تزریق خواهد شد تا مشکلات مردم در بافت فرسوده را رفع کنیم.
کمالی‌زاده به پروژه‌های موضعی و موضوعی نیز اشاره کرد و گفت: طرح‌هایی نظیر فرودگاه دوشان‌تپه، تالار نهاجا و قصر فیروزه در این سازمان کارشناسی شده و در حال طی فرآیند خود در شورای عالی شهرسازی است. در صورت نهایی شدن، بخش عمده‌ای از اراضی پادگان دوشان‌تپه در اختیار شهرداری قرار می‌گیرد. حدود ۵ خیابان اصلی که بن‌بست هستند بازگشایی می‌شود و در کنار این امر ۷۰هکتار اراضی در قالب فضاهای خدماتی و سبز به بهره‌برداری خواهد رسید.
وی در ادامه درباره اقدامات انجام‌شده در محله نفرآباد اظهار کرد: ۳۶ بلوک در این محدوده نوسازی شده و از هشت پروژه خدماتی پیش‌بینی‌شده، شش پروژه به بهره‌برداری رسیده و دو پروژه دیگر نیز به‌زودی افتتاح خواهد شد. علاوه بر این، حدود ۵۰۲ پارسل داریم در محله‌نفرآباد که در خصوص بیش از ۱۰۰ مورد از آنها توافق کردیم و ۳۰ عدد به بهره‌برداری رسیده است.
کمالی‌زاده درباره پروژه بزرگراه حضرت فاطمه زهرا (س) خاطرنشان کرد: این طرح اکنون بیش از ۹۵ درصد پیشرفت فیزیکی دارد و در آینده نزدیک به بهره‌برداری خواهد رسید. در قالب این پروژه ۲۰ هزار مترمربع کاربری آموزشی، فرهنگی، مذهبی، استارتاپی و تجاری ایجاد می‌شود و همچنین پیست دوچرخه ۱۱ کیلومتری و مسیر پیاده‌روی در این محدوده داریم. به طوری که در مناطق ۱۷ و ۱۸ یک فضای تنفس و مکث مناسب به شهروندان تحویل داده خواهد شد.
وی با اشاره به استمرار فعالیت‌ها در نفرآباد افزود: دفتر تسهیلگری ویژه این محله فعال است و پروژه‌های فرهنگی و اجتماعی از جمله مهدکودک، سراهای محلی و فضاهای خدماتی در حال تکمیل است تا به‌زودی در اختیار مردم قرار گیرد.
کمالی‌زاده با اشاره به پروژه‌های در دست تکمیل گفت: پروژه سرای عموعباس در حال انجام است و پروژه زائرسرا نیز صرفا تاسیسات آن مونده که باید نصب شود. به محض تکمیل این بخش‌ها، بهره‌برداری انجام خواهد شد
کمالی‌زاده در ادامه از آغاز اجرای پروژه حیات تهران خبر داد و اظهار داشت: این پروژه که قرارداد آن به امضا رسیده در محدوده منطقه ۲ از پایین آتی‌ساز تا اتوبان همت واقع شده که حداکثر یک‌ساله به بهره‌برداری می‌رسانیم و یکی از نخستین طرح‌های نوسازی بافت فرسوده به صورت کلید در دست محسوب می‌شود. در این طرح، اراضی در اختیار شهرداری ساخته می‌شوند و واحدهای آماده به مالکان تحویل می‌شود و در مقابل، اراضی بافت فرسوده به کاربری‌های خدماتی و فضای سبز اختصاص می‌یابد. حدود ۶۰ درصد ساکنان منطقه شناسایی و قرارداد امضا کرده‌اند و مابقی نیز در حال پیگیری است.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران با اشاره به پروژه‌های مقاوم‌سازی ساختمان‌های آسیب‌دیده در جنگ تحمیلی افزود: ۶۰ واحد در مناطق یک، دو و ۱۷ در حال مقاوم‌سازی است و تلاش می‌کنیم تا پایان اسفند و همزمان با ماه مبارک رمضان این واحدها تحویل شهروندان شود تا نوروز را در خانه‌های خود جشن بگیرند.
کمالی‌زاده همچنین گفت: در چند ماه گذشته حدود ۴ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان پروژه بازآفرینی تعریف و قرارداد بسته‌ایم. از جمله مسیر طبیعت و گردشگری منطقه ۶ که از مجموعه عباس‌آباد تا خیابان سید جمال‌الدین اسدآبادی امتداد خواهد یافت و از خیابان‌های ولیعصر و آفریقا عبور می‌کند.
وی درباره پروژه‌های فرهنگی نیز توضیح داد: علاوه بر نوسازی بافت‌های فرسوده، احداث فضاهای فرهنگی در دستور کار است. از جمله فرهنگسرایی ویژه سالمندان با مساحت ۱۵ هزار مترمربع که در محدوده اسلام‌آباد ساخته می‌شود که نقش مهمی در ارتقای سرانه فرهنگی آن منطقه خواهد داشت.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران همچنین به طرحی بزرگ در منطقه ۱۸ اشاره کرد و گفت: برای محدوده‌ای به وسعت ۴۷۰ هکتار، طرح توجیهی مناسبی تهیه شده که در کمیسیون ماده ۵ در حال بررسی است. بر اساس این طرح، بخش‌هایی از اراضی به کاربری مسکونی و بخش‌های دیگر به هاب لجستیک و ترمینال مسافربری جنوب‌غربی تهران اختصاص خواهد یافت. هدف ما جلوگیری از تبدیل بافت‌های فرسوده به فضاهای بی‌دفاع شهری و بارانداز است.
کمالی‌زاده تأکید کرد: کارگروهی با محوریت معاونت هماهنگی و امور مناطق و مشارکت سازمان‌های تخصصی تشکیل شده و امیدواریم این پروژه‌ها در کوتاه‌ترین زمان به نتیجه برسد و رضایتمندی شهروندان را به دنبال داشته باشد.
سرپرست سازمان نوسازی همچنین گفت: شورای اسلامی شهر تهران تأکید دارد که اگر واحدهای ریزدانه در پروژه‌های تجمیعی با پیگیری دفتر تسهیلگری وارد شوند و ۸۰ درصد مالکین برای پروژه راضی باشند، ۲۰ درصد باقی‌مانده نیز موظفند همکاری کنند. این موضوع به ویژه در طرح‌هایی که نیاز به بازگشایی معابر دارند، اهمیت پیدا می‌کند و ماده ۷ قانون نوسازی شهرداری تهران سازوکار قانونی اجرای آن را فراهم کرده است.
کمالی‌زاده با اشاره به سهم‌بندی منابع مالی در اجرای پروژه‌ها اظهار داشت: براساس محاسبات، ۹۰ درصد از اعتبار لازم برای نوسازی تامین شده که ۵۰ درصد آن از سوی شهرداری تهران و ۱۰ درصد از سوی دولت بوده است. این اعتبارات شامل جابجایی تیرها و پست‌های برق، خرید و نصب شیرهای هیدرانت، قیر رایگان، تامین سرانه‌های خدماتی بهداشتی، درمانی، آموزشی و فرهنگی و مراکز فنی و حرفه‌ای است.
وی ادامه داد: امسال برای اجرای پروژه‌های بازآفرینی در محلات مختلف، اعتبارات سالانه مشخص شده است؛ از جمله ۹۱۴ میلیارد تومان برای مناطق، ۱۷۷ میلیارد تومان برای سازمان نوسازی، ۵۰۰ میلیارد تومان برای سازمان ترافیک و ۷۰۰ میلیارد تومان برای سازمان املاک، مجموعاً ۳ هزار و ۱۹۱ میلیارد تومان اختصاص یافته است.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران درباره اهمیت توجیه اقتصادی پروژه‌ها توضیح داد: طرح‌های بازآفرینی باید علاوه بر خدماتی بودن، از لحاظ اقتصادی نیز توجیه‌پذیر باشند. به همین دلیل سازمان سرمایه‌گذاری وارد عمل شده تا پروژه‌های قابل اجرا در محدوده‌هایی مانند شن‌چاله‌ها ایجاد شود و فاصله حرف و عمل کاهش یابد.
کمالی‌زاده با اشاره به پروژه‌های بازآفرینی شهری در دوره ششم مدیریت شهری گفت: پروژه‌هایی مانند اسلام‌آباد، باغ‌راه حضرت زهرا و نفرآباد اجرایی شده و پروژه‌های بعدی نیز با قوت ادامه خواهد یافت. شخص شهردار تهران پیگیر این موضوعات هستند و کارگروه‌های ویژه برای بررسی و پیشبرد طرح‌ها تشکیل شده است.
وی تاکید کرد: تاکنون با همکاری شهرداری و دولت، منابع قابل توجهی برای بازآفرینی اختصاص یافته اما همچنان نیازمند تخصیص کامل بودجه‌ها و مشارکت دستگاه‌های دولتی هستیم تا پروژه‌ها به صورت عملیاتی و پایدار اجرا شوند و خدمات ارزشمند به شهروندان ارائه شود.
کمالی‌زاده درباره وضعیت تسهیلات بانکی در حوزه نوسازی بافت‌های فرسوده گفت: تسهیلاتی که دولت پیش‌بینی کرده، تاکنون به میزان کامل پرداخت نشده است. در شهر تهران دفاتر توسعه محله با نقش تسهیلگری، مسئول شناسایی جامعه هدف و معرفی پرونده‌ها به بانک‌های عامل هستند تا این وام‌ها اثربخش به دست سازندگان و مالکینی برسد که واقعاً توان مشارکت در طرح‌های تجمیعی را دارند.
وی با اشاره به سابقه پرداخت وام‌ها اظهار داشت: در گذشته، از سال ۸۴ تا ۹۳، بخشی از این وام‌ها به مالکان پرداخت شد و نوسازی‌هایی شکل گرفت اما در حال حاضر پرداخت وام‌ها متوقف شده است. سه نوع وام برای بافت فرسوده وجود دارد؛ وام تخریب و نوسازی، وام مقاوم‌سازی مسکن و وام مرمت و احیا اما هیچ‌یک از این سه نوع وام در حال حاضر در تهران پرداخت نمی‌شود.
کمالی‌زاده ادامه داد: با وجود نبود تسهیلات، سازمان نوسازی به صورت مستمر پروژه‌های مشارکتی را تعریف می‌کند و برای تملک و جابجایی واحدها در بافت‌های فرسوده تلاش می‌کند تا خدمات لازم در این مناطق ایجاد شود.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران درباره مشوق‌های شهرداری برای نوسازی توضیح داد: سال گذشته بازنگری در بند ۱۵ طرح تفصیلی انجام شد تا مشوق اصلی شهرسازی تقویت شود. این بازنگری، شرط حداقل مساحت پلاک‌ها برای اخذ طبقات تشویقی را کاهش داد و باعث شد تقاضای پروانه‌های ساختمانی در مناطق نوسازی افزایش یابد. این اقدام به تسهیل نوسازی و افزایش انگیزه مالکان کمک کرد.
کمالی‌زاده همچنین به مسائل مالی اشاره کرد و گفت: طبق ماده ۱۶ قانون ساماندهی ۱۹۸۶، ۵۰ درصد از پروانه‌های صادره باید سهم دولت باشد، اما شهرداری تهران از ابتدای ابلاغ، بیش از ۲۰۰۰ میلیارد تومان از این سهم را دریافت کرده و پیگیری‌ها برای مطالبه سهم دولت و رفع بدهی‌ها همچنان ادامه دارد.
وی در پایان تأکید کرد: با وجود چالش‌های تسهیلاتی و مالی، اقدامات نوسازی در تهران ادامه دارد و سازمان نوسازی تلاش می‌کند با تعریف پروژه‌های مشارکتی و بهره‌گیری از مشوق‌های شهرسازی، بافت‌های فرسوده را به واحدهای کارآمد و خدماتی تبدیل کند.
کمالی‌زاده اظهار داشت: یکی از بزرگترین و جدی‌ترین مسئولیت‌ها در حوزه بافت‌های فرسوده و تاریخی برعهده دستگاه‌های دولتی، به ویژه میراث فرهنگی است. هسته تاریخی شهر تهران، از جمله حصار ناصری، واجد ارزش تاریخی و فرهنگی است و باید حفاظت، احیا و به‌روزرسانی شود تا کارآمد باشد و تبدیل به انبار یا واحدهای مسکونی بدون ارزش نشود.
وی افزود: در محدوده مرکز تاریخی تهران، پروژه‌های بازآفرینی به صورت کلید در دست دنبال می‌شود. نمونه آن پروژه اسلام‌آباد است که شامل ۱۱۰۰ واحد می‌شود و روند ساخت و تحویل واحدها به مردم در حال پیگیری است. در سایر پروژه‌ها نیز با تملک املاک، آزادسازی گذرها و واگذاری آپارتمان‌ها به مردم، بازآفرینی شهری ادامه دارد.
کمالی‌زاده درباره نحوه اجرای پروژه‌ها توضیح داد: ۱۳۰۰ واحد در اراضی شهرداری ساخته خواهد شد و در کنار آن، عرصه‌های آزاد شده تبدیل به فضای سبز و خدمات شهری می‌شود. بافت‌های فرسوده یک یا دو طبقه نیز تملک شده و عرصه آن برای پروژه‌های جدید در اختیار مردم قرار خواهد گرفت.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران درباره مشارکت شهروندان و نظر آنها در طراحی واحدها گفت: در پروژه‌های مقاوم‌سازی و نوسازی، مانند مواردی که در اثر جنگ ۱۲ روزه آسیب دیده‌اند، ساکنان می‌توانند نظرات خود را ارائه دهند، اما تغییرات عمده در سازه اعمال نمی‌شود و بر اساس نقشه‌های شهرداری واحدها به روز اول خود بازگردانده شده و تحویل داده می‌شوند.
وی افزود: پروژه‌های مقاوم‌سازی شامل ۴۸ واحد است که حدود ۱۲ تا ۱۳ واحد کاملاً تخریب شده و بقیه تا ۱۰ درصد خسارت دیده‌اند. برای انجام این پروژه‌ها، از مشاوران و پیمانکاران رتبه‌یک استفاده شده و کار در حال انجام است.
کمالی‌زاده همچنین درباره پاساژ علاالدین گفت: پاساژ علاالدین در منطقه ۱۱ شهرداری تهران خارج از حیطه سازمان نوسازی و در حوزه شهرداری منطقه بود. اقدامات انجام شده، بیشتر در قالب رفع خطر از این پاساژ بوده است و پیگیری‌های لازم توسط شهرداری منطقه ادامه دارد.
وی تأکید کرد: با وجود چالش‌های میراثی و محدودیت‌ها، روند بازآفرینی شهری و پروژه‌های کلید در دست در تهران با تمرکز بر حفاظت از ارزش‌های تاریخی و ارتقای خدمات شهری ادامه دارد و تلاش می‌کنیم تا با برنامه‌ریزی دقیق، این پروژه‌ها به سرانجام برسند.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران درباره بازسازی واحدهای مسکونی آسیب‌دیده در جریان جنگ ۱۲ روزه اظهار داشت: سازمان نوسازی صرفاً ناظر بر مقاوم‌سازی واحدهاست و در این پروژه‌ها به هیچ شکل تراکم تشویقی به پیمانکاران یا سازندگان داده نمی‌شود. موضوع تراکم اضافه‌ای که در رسانه‌ها مطرح شده، صحت ندارد.
وی درباره ساماندهی انبارها و باراندازهای شهری توضیح داد: طرح جامع ساماندهی پهنه جنوبی شهر تهران، شامل خیابان شوش، خیابان مولوی و بخشی از خاوران در مناطق ۱۶ و ۱۷، تهیه شده است. این طرح پس از تأیید شهرداری تهران به کمیسیون ماده ۵ شورای عالی ارائه خواهد شد. در این طرح، محدودیت‌ها و مشوق‌های توسعه‌ای تعریف شده تا وضعیت این مناطق به شکل بهینه مدیریت شود.
کمالی‌زاده ادامه داد: یکی از پروژه‌های جایگزین برای ساماندهی باراندازها، محدوده شن‌چاله است که امکان بارگذاری و مدیریت مناسب این فضاها در آنجا فراهم خواهد شد. این پروژه‌ها با هدف ارتقای کیفیت زندگی ساکنان و پاسخ به نیازهای توسعه‌ای مردم طراحی شده‌اند.
سرپرست سازمان نوسازی شهر تهران تأکید کرد: طرح‌های موضعی و توسعه‌ای که اجرا می‌شوند، مستقیماً با خواست و نیازهای مردم مرتبط هستند و با مشارکت جامعه محلی پیش می‌روند. این اقدامات تضمین می‌کنند که پروژه‌ها پایدار و اثربخش باشند و از باقی ماندن مشکلات مشابه در سال‌های آینده جلوگیری شود.
