به گزارش وطن شهر و به نقل از همشهری آنلاین، شهرداری چون گذشته صرفا یک نهاد خدماتی نیست و با تبدیل شدن به نهاد خدماتی – اجتماعی دایره خدمت رسانی‌اش در شهر گسترده‌تر شده است. امروز شهرداری تهران علاوه بر وظیفه ذاتی مانند رفت و روب، صدور مجوز برای ساخت و ساز، نگهداشت شهر و… وظایفی هم در بخش‌های فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و… دارد.
ارائه خدمات در موضوعات فرهنگی، اجتماعی و… فراخور مطالبات شهروندان و نیاز محلات و مناطق صورت می‌گیرد. بوستان‌ها ازجمله مواردی هستند که در بخش فرهنگی و اجتماعی همواره محور اصلی بودند و مدیریت شهری همیشه تلاش کرده تا با توسعه خدمات فرهنگی، اجتماعی، ورزشی و حتی مذهبی، پارک‌ها را برای حضور خانواده‌ها امن و از تبدیل آنها به فضاهای بی‌دفاع شهری جلوگیری کند. ساخت مسجد و نمازخانه در بوستان‌ها از اقدامات فرهنگی- مذهبی است که در تمام ادوار، مورد توجه مدیران شهری بوده و در این دوره هم شهرداری تهران از این موضوع غفلت نکرده است.
اکنون در ۴۳بوستان پایتخت مسجد ساخته شده است که شهروندان برای ادای فریضه نماز می‌توانند از آنها استفاده کنند؛ اما در این میان ساخت چهل و چهارمین مسجد در بوستان قیطریه که مجوز شورای ساماندهی مساجد تهران را دارد، بحث برانگیز شده است و هر روز ابعاد تازه و البته نادرستی از آن بازنشر می‌شود. همین موضوع مدتی است که سبب تشویش اذهان عمومی شده و برای بررسی بیشتر این موضوع و پاسخ به چرایی‌های این اقدام، مروری خواهیم داشت به اظهارنظر مدیران شهری که مصمم هستند نه تنها مسجد در بوستان قیطریه بلکه در سایر پارک‌های تهران هم طبق مصوبه‌ها ساخته شود.
قطع درختان؛ ادعای نادرست
هجمه‌ها در مدیریت شهری ششم کم نبوده است. یکبار شهرفروشی را بهانه قرار دادند و بار دیگر به بهانه قطع و نابودی درختان به‌سوی شهرداری حمله‌ور شدند. این‌بار هم قطع درخت به بهانه ساخت مسجد در بوستان قیطریه، دستمایه منتقدان شده که ادعای نادرستی است؛ چرا که ساخت مسجد (۸۲۰مترمربع) در بوستان قیطریه (۱۲۲هزار مترمربع) شامل فضایی کمتر از ۷دهم درصد بوستان است و طبق تأکیدات شهردار تهران قرار نیست درختی در این محدوده قطع شود. همچنین تنها ۱۰تا ۱۵نهال (درخت جوان) است که در محدوده موردنظر وجود دارد و با توجه به اینکه ماه اسفند و اوایل بهار فصل مناسبی برای جابه‌جایی نهال است، جابه جایی آنها در فاصله چند متری انجام خواهد شد.
ساخت مساجد در بوستان‌ها
با وجود تمام هجمه‌های نادرست، شهردار تهران مصمم در ساخت این مسجد است. علیرضا زاکانی در آخرین اظهارنظر خود در جمع خبرنگاران درحیاط دولت، آب پاکی را روی دست منتقدان ریخت و گفت: «بازدید میدانی از بوستان قیطریه و محدوده ساخت مسجد داشتم. تأکید کردم هیچ درختی قطع نشود و درخت تنومندی هم در محدوده مشخص‌شده وجود ندارد و تنها ۱۰تا ۱۵اصله نهال یا درخت جوان در محوطه تعیین شده وجود دارد که چندمتری جابه جا می‌شوند.»
او در ادامه صحبت هایش تأکید کرد که ما در بوستان‌ها مسجد خواهیم ساخت و مساجد خوبی هم می‌سازیم. شهردار تهران در پایان به مردم و شهروندان تهرانی اطمینان داد که پیشنهادها و نظرهای آنها را حتما در دستور کار قرار خواهد داد و همه تلاش خود را برای رضایتمندی و ارتقای خدمات فرهنگی اماکن شهر تهران ازجمله پارک‌ها به‌کار خواهد بست. جوسازی‌های غیرمنطقی و خلاف واقع، سر سوزن تأثیری در اراده شورای شهر و شهرداری برای خدمت به مردم نخواهد داشت.
دروغ شاخدار علیه شهرداری
عبدالمطهر محمدخانی، سخنگوی شهرداری تهران هم درباره ماجرای ساخت مسجد در بوستان قیطریه در صفحه شخصی خود در فضای مجازی واکنش نشان داد: «چند روزی است موضوع ساخت مسجد در پارک قیطریه به سوژه برخی از فعالان شبکه‌های اجتماعی تبدیل شده و گاهی ادعاهای عجیب و غریبی در این‌باره مطرح می‌شود. ساخت مسجد در بوستانهای فرامنطقه‌ای (پارک‌های بزرگ غیرمحله‌ای) مصوبه شورای‌عالی مساجد تهران را دارد. در ٣دهه گذشته ۴٣ مسجد در آنها ساخته شده و برای ٣۴ بوستان فرامنطقه‌ای دیگر ازجمله پارک قیطریه مصوبه دارد. گرچه از سال‌ها پیش مطالبه مردمی برای احداث مسجد در این پارک وجود داشته است.» او در ادامه گفت: «سرانه ساخت مسجد در تهران در مقایسه با دیگر شهرهای ایران و از آن بدتر پایتخت‌های کشورهای اسلامی بسیار پایین‌تر است. اینکه برخی از مساجد نمازگزار کمی دارند یا بازه سنی خاص نمازگزاران در آنها به دلایل متعددی بازمی‌گردد، دلیل خوبی برای عدم‌توسعه مساجد نیست. از طرفی استدلال ساخت مسجد در پارک‌های فرامنطقه‌ای به‌رغم وجود مساجد دیگر منطقه هم این است که بخش عمده‌ای از مراجعان به این پارک‌ها اساسا اهل آن منطقه نیستند که محیط پیرامون پارک را بشناسند و به‌دلیل وسعت پارک و جمعیت زیاد حاضران نیاز به مسجد برای نمازگزاران ضروری است.»
محمدخانی ادامه داد: «مسجد پارک قیطریه علاوه بر درخواست مکتوب مردمی، خیرین نیکوکار از اهالی همان محل هم دارد که تمام هزینه‌های ساخت مسجد را متقبل شده‌اند و شهرداری تهران در واقع تسهیل‌گر مشارکت مردم در این امر خیر است.»
به‌گفته او، در طرح اولیه ۴درخت کهنسال در طراحی بخش اصلی مسجد قرار می‌گرفت که با تأکید شهردار و با تغییر نقشه ساخت، این ۴ درخت ارزشمند در حیاط روباز روبه‌روی مسجد و در دسترس عموم قرار خواهد گرفت. در ضمن هیچ کاربری تجاری و فروشگاه و مغازه و … برای طرح مسجد درنظر گرفته نشده و نخواهد شد.
سخنگوی شهرداری تهران با اشاره به ارتقای پارک‌ها عنوان کرد: «ارتقای پارک‌های تهران به محیط هایی با کاربری‌های چندگانه اجتماعی از طریق اضافه شدن فضاهای هنری، آموزشی، فرهنگی و علم و فناوری یکی از رویکردهای راهبردی شهرداری تهران است. این موارد غیر از فضاهای ضروری چون سوله‌های مدیریت بحران و … است که از سال‌ها پیش در پارک‌ها احداث شده است.» او همچنین گفت: در این دوره که حجم درختکاری و ایجاد فضای سبز و تأسیس پارک‌های جدید و تکمیل ابرپروژه کمربند سبز تهران به گواه آمار و اسناد رشد چشمگیری داشته، ساخت دوقطبی کاذب مسجد-درخت از سوی رسانه‌های اپوزیسیون و رقبای سیاسی در مقابل مردمی که تغییر در این حوزه را می‌بینند کار بیهوده‌ای است.
محمدخانی در پایان تأکید کرد: «ضمن تشکر از دغدغه‌های ارزشمند فعالان محیط‌زیست و با رعایت نکات این عزیزان، مسجد پارک قیطریه چهل و چهارمین مسجد پارک‌های فرامنطقه‌ای شهر تهران خواهد بود و برآورده کردن طیفی از نیازهای مخاطبان این بوستان مهم و زیبای شهر تهران کمک خواهد کرد. خلاصه گزاره «درخت قطع می‌کنند تا مسجد بسازند!» را هم باید به کلکسیون دروغ‌های شاخدار علیه شهرداری تهران اضافه کرد؛ چرا که نه درختی قطع می‌شود، نه مسجد جدید، فضایی از کل پارک را خواهد گرفت و نه این نخستین و آخرین مسجد در پارک‌های بزرگ شهر تهران است.
اجرایی نشدن مصوبه ساخت ۳۴مسجد
احداث مسجد در بوستان قیطریه که این روزها در فضای مجازی مورد بحث و توجه قرار گرفته، تصمیم شورای ساماندهی مساجد است. شورایی که علاوه بر نماینده شهرداری، نمایندگانی از شورای شهر، مرکز امور مساجد، سازمان اوقاف و مجموعه‌های مرتبط در آن حضور دارند. در واقع تصمیم‌گیری برای جابه جایی و ساخت مساجد در محلات و نقاط مختلف شهر توسط این شورا گرفته می‌شود.
سخنگوی شورای شهر تهران در دفاع از اقدام شهرداری برای ساخت مسجد در بوستان قیطریه گفت: «در گذشته نیز برخی از مساجد در اجرای پروژه‌های شهرداری ازجمله اتوبان امام علی(ع) تخریب شدند و مساجد جایگزین در نقاط دیگری جانمایی شدند. پس اینگونه مسائل در شورای ساماندهی و گسترش مساجد مطرح و در مورد آن تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی می‌شود.» علیرضا نادعلی در ادامه به هزینه ساخت مسجد قیطریه هم که مورد توجه برخی منتقدان بوده است، تأکید کرد: «گاهی اوقات خیرین در نقاطی که فاقد مسجد است، برای ساخت ابراز آمادگی کرده و تنها زمین آن را درخواست می‌کنند که مورد مسجد بوستان قیطریه از این جنس است. در بازدیدی که از این بوستان و محله و فضایی که برای ساخت مسجد درنظر گرفته شده بود داشتم، برخی از شهروندان اعلام کردند که از زمان شهرداری آقای کرباسچی درخواست ساخت مسجد را در این نقطه داشتند. براساس گزارش ارائه شده، مشخص شده که تا حدود یک کیلومتری این نقطه، مسجدی وجود ندارد.»
اجرایی نشدن مصوبه ساخت ۳۴مسجد در بوستانهای فرامنطقه‌ای هم موضوع دیگری است که نادعلی به آن اشاره کرد و گفت: «۴۳مسجد مشابه مورد قیطریه، در ادوار مختلف مدیریت شهری در بوستانهای فرامنطقه‌ای شهر تهران ساخته شده‌اند و مسجد بوستان قیطریه چهل و چهارمین موردی خواهد بود که ساخته می‌شود. همچنین مصوبه ساخت ۳۴مسجد از دوران قبل وجود دارد که هنوز اجرایی نشده است. در واقع در زمان‌های شهرداران سابق از کرباسچی گرفته تا قالیباف و دیگران، مساجدی در بوستان‌ها ساخته شده است و مصوباتی از آن دوران نیز وجود دارد که هنوز اجرایی نشده است.»
سخنگوی شورای شهر تهران در پایان تأکید کرد: «دو قطبی درخت و محیط‌زیست از یک طرف و مسجد و نماز از طرف دیگر در این موضوع در حالی ایجاد شده که هیئتی‌ها و مردم متدین به حفظ محیط‌زیست و درخت اعتقاد دارند و از طرف دیگر مردم غیرمذهبی نیز برای مسجد و نماز احترام قائل‌اند. رسانه‌های خارجی نیز منتظر موج سواری و ایجاد فضای دوقطبی و برخی نیز در داخل به‌دنبال استفاده سیاسی از این موضوع هستند.»
درخواست مکتوب اهالی برای ساخت مسجد
عده‌ای معتقدند؛ قیطریه نیازی به مسجد ندارد اما بنا به‌گفته‌های مجید غفوری روزبهانی، دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد شهر تهران محله قیطریه یکی از محلاتی است که از نظر سرانه امکان مذهبی ازجمله مسجد با کمبود مواجه بوده و درخواست‌های مکتوب متعددی از سوی اهالی متدین این محله برای احداث مسجد به ما ارسال شده است. او در ادامه عنوان کرد: «بالاترین مرجع تصویب‌کننده احداث مساجد در شهر تهران، شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد است که ریاست آن را شهردار تهران بر عهده دارد. چندی پیش یکی از خیرین که خود از اهالی قیطریه است به شورا مراجعه کرده و خواستار تخصیص زمین برای احداث مسجد در این محله شد. این موضوع در شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد مطرح و پس از انجام بررسی‌های کارشناسانه، زمینی با موقعیت مناسب در ضلع شمال شرقی پارک قیطریه برای احداث مسجد تخصیص داده شد.» روزبهانی ادامه داد: «این زمین، محل بسیار مناسبی برای ساخت مسجد است؛ چرا که این مکان با سایر اماکن مذهبی و مساجد حداقل یک کیلومتر فاصله زمینی دارد و هم مردم حاضر در پارک و هم اهالی محله می‌توانند از خدمات مذهبی و فرهنگی آن بهره‌مند شوند؛ بنابراین این مسجد کارکردی نه صرفا محلی بلکه منطقه‌ای خواهد داشت.»
به‌گفته دبیر شورای ساماندهی، توسعه و گسترش مساجد شهر تهران، طراحی این مسجد به یکی از بهترین مهندسان معمار واگذار شده است تا به‌عنوان مسجدی فاخر و باشکوه، به زیبایی پارک قیطریه و محله بیفزاید و به‌عنوان نگینی نه‌تنها در محله قیطریه که در کل منطقه بدرخشد.
